Dil, insanlar arasında anlaşmayı sağlayan bir iletişim aracıdır. Sosyal yaşamın en büyük gereksinimlerinden bir tanesi dildir. Dünya’da halihazırda konuşulmakta olan 7000’in üzerinde dil olması bu kavramın ne kadar önemli olduğunu apaçık göstermektedir.
Son zamanlarda hayatımızın vazgeçilmez bir parçası olan bilgisayar dünyasında ise iki farklı dil vardır. Bunlar makine dilleri olan programlama dilleri ve doğal dillerdir. İnsanların kullandığı diller doğal dil olarak adlandırılır. Makine ile insan arasındaki iletişimin bağının arttığı bu günlerde, blog yazıları, sosyal medya mesajları ve içerikleri ile metin verileri artarak büyümeye devam etmekte, bu verilerden anlamlı ve istenilen bilgilerin bilgisayarın anlayabileceği biçimde çıkarılması için Doğal Dil İşleme tekniği kullanılmaktadır. Bu teknik, insan dilini bilgisayarın anlayabileceği bir formata dönüştürme işlemini yapmaktadır. Dilbilim ve yapay zekanın bir alt dalı olan Doğal Dil İşleme, genellikle Natural Language Processing yani NLP olarak bilinmektedir.
NLP’nin her geçen gün öneminin artmasının başlıca nedeni gelişen teknoloji ile yapay zeka çalışmalarının hızlanmasıdır.Her dilin kendine özgü dil bilgisi kuralları ve sözlüğü vardır. NLP ile çalışılırken, çalışılan dilin morfolojik yapısını bilmek oldukça önemlidir. Örneğin Türkçe, sözcük bazında kurallı ve sondan eklemeli bir dildir. NLP ile Türkçe üzerinde çalışılırken, Türkçe’nin morfolojik özelliklerine dikkat edilmelidir. Her dili bir aynı olarak değerlendirip işlem yapmak eksik veya yanlış sonuçlar almanıza neden olacaktır. Yani NLP her dil için farklı şekilde uygulanmalıdır.
Doğal Dil İşlemenin ne olduğundan genel olarak bahsettikten sonra uygulama alanlarına örnek olarak şunları ekleyebiliriz:
Bir dilden başka bir dile NLP teknikleri kullanılarak çeviri yapılması işlemidir. Örnek olarak Google Translate, Yandex Çeviri gösterilebilir.
Yapay sinir ağları veya makine öğrenmesi metotlarından faydalanarak NLP ile ses sinyallerinin anlamlı hale getirilmesi işlemidir. Apple Siri, Google Asistan gibi uygulamalar örnek olarak verilebilir.
Herhangi bir dilde yazılan bir cümlenin NLP ile dil bilgisi ve kelime bilgisi denetiminin yapılması işlemidir.
Büyük metin verilerinden özet bilgiler çıkarmak için kullanılır.
Genellikle bir metin üzerinden, belirli kriterdeki bilgileri çıkarmak için kullanılır. Amaç büyük veriyi otomatik olarak işleyip, insan müdahalesini minimum seviyeye indirmektir.
Bilgi çıkarımının bir alt dalıdır. Makine çevirilerinden duygu analizine kadar birçok problemde kullanılmaktadır. Kişi, yer, zaman, tarih ve sayı tanımlamalarının yapılmasında kullanılabilir.
Makinenin sorulan sorulardan anlamlar çıkarıp uygun cevaplar verebilmesidir.
Bir metin verisinde geçen cümlelerin veya kelimelerin önceden belirlenen etiketlere atanması işlemidir. Önceden etiketlenmiş, olumlu ve olumsuz kategorilerinden oluşturulan veri seti kullanılarak, Twitter’da atılan bir Tweet’in, hangi kategoriye ait olduğunun belirlenmesi işlemi örnek olarak gösterilebilir.
NLP alanında çalışma yapmak için farklı kütüphaneler bulunmaktadır. Bu kütüphanelerin içerisinde ise önceden hazırlanan modüller ile birçok veri işleme yöntemi uygulanabilir. Bazı açık kaynak kodlu NLP kütüphaneleri ise şunlardır:
Yukarıda kısaca bahsettiğimiz çalışma alanları göz önüne alındığında, NLP’nin farkında olmasak bile hayatımızın her anında yanımızda olduğu kaçınılmaz bir gerçektir. Buna, pratikte kullanılan uygulamalar olarak “Öneri Sistemleri” ve “Bilgi Yönetim Sistemi” örnek olarak gösterilebilir.
Ar-Ge Mühendisi
Teknolojik gelişmeler sayesinde her şeyin çok hızlı değiştiği bir çağda işletmeler, günlük işlerini sistemli bir hale getirmek...
Teknoloji pek çok alanda gelişirken resmi işlemlerin çoğu elektronik ortama aktarılmaya başlandı. E-Dönüşüm adı verilen bu çözümler...
E-Dönüşüm yöntemlerinin yaygınlaşmasıyla birlikte e-Fatura ve e-Arşiv kavramları da hayatımızda yerini aldı. Birbirine çok yakın...
E-Defter, firmalar için tutulması zorunlu olan büyük defter ve yevmiye defterlerinin yönetmeliklere uygun olarak elektronik ortamda...
ABAP, yazılım şirketi SAP tarafından geliştirilen dördüncü nesil, üst düzey bir programlama dilidir. ABAP kelimesi başlangıçta...
2020 yılının sonunda SAP PI sürümleri 7.5’den düşük olan sistemlerin desteğinin sona erecek olması SAP PO 7.5’e geçişini zorunlu...
01/01/2020 tarihinden itibaren e-Fatura uygulamasına geçmemiş mükelleflerin diğer vergi mükelleflerine kestikleri 5000 TL üzerindeki...
Değişen tüketim alışkanlıkları ile birlikte firmalar müşterilerine daha kolay ve hızlı alışveriş deneyimi sunabilmek için...
Mobil uygulamalarda animasyonların kullanılması, uygulamanın hissiyatını büyük oranda etkilemektedir. Kullanıcılar hızlı ve akışkan...
Mailiniz başarıyla gönderilmiştir en kısa sürede sizinle iletişime geçilecektir.
Mesajınız ulaştırılamadı! Lütfen daha sonra tekrar deneyin.