Tedarik Zinciri Yönetimi (SCM) Nedir?

Her geçen gün değişen ve gelişen teknolojiyle beraber kurumların rekabetinin artmasının paralelinde inovasyona olan ihtiyaç da artış göstermektedir. Bu ihtiyacı karşılamak için de ürünleri satın alan müşterilerin memnuniyetini artırmak gerekmektedir. Memnuniyeti artırmak için de sunulan ürünün müşteriye güvenilir ve hızlı bir şekilde teslim edilmesiyle gerçekleştirilebilir. Bundan dolayı Tedarik Zinciri Yönetimi, orta ölçekli veya orta ölçeğin üstündeki tüm kuruluşlar için büyük önem arz etmektedir.

Tedarik Zinciri (Supply Chain) Nedir?

Tedarik zinciri, hammaddeyi üreticiden temin ederek üreticiden, toptancı, dağıtıcı, perakendeciye ve son olarak da tüketiciye kadar olan sürecin tamamını oluşturmaktadır. Ürünün tüketiciye ulaşmadan önceki son halka olarak isimlendirilen e-ticaret firmaları Business to Customer (B2C) yani firmadan tüketiciye satış yapma olarak adlandırılan halkadır.

Aynı zamanda tedarik süreci ürünün satış sürecini, malzeme teminini, stok yönetimini, dağıtım süreci ve müşteri hizmetleri gibi farklı iş kolunu da ele aldığı için bunun planlamasını en uygun şekilde yapmalıdır.

Tedarik Zinciri Yönetimi Nedir?

Tedarik Zinciri Yönetimi (Supply Chain Management) ise hizmet veya ürünün üreticiden tüketiciye kadar ki olan yolculuğunda meydana gelen tüm süreçlerin A’dan Z’ye verimli bir şekilde tasarlanması ve en uygun biçime getirilmesidir. Bu yolculukta yer alan faaliyetlerin uyumu sağlanarak, müşteri memnuniyetini yükseltmeye destek sağlayacak iş modelleri geliştirilir. Bu sayede tüketiciye ulaştırılacak ürün doğru zamanda, doğru yerde ve doğru maliyetle tüketiciye iletilmiş olur.

Tedarik zinciri yönetiminde arz ve talep dengesi, nakit akışı, üretim, lojistik, stok seviyeler, depo yönetimi, maliyet ve varlık yönetimi gibi faaliyetlerin doğru ve uyumlu bir şekilde planlanması önem arz etmektedir. Şirketler bundan dolayı kendilerine has ve en uygun olan bir tedarik zinciri stratejisi ve tasarımı oluşturup bunların üzerine çalışmalıdırlar.

Tedarik Zinciri Yönetimi Süreçleri Nelerdir?

Tedarik zinciri iş süreçleri satın alma, tedarik zinciri planlaması, (envanter yönetimi, üretim hatlarının ve kurumsal varlıkların bakımı), lojistik yönetimi (filo yönetimi, nakliye, teslimat), depo yönetimi, ürün yaşam döngüsü yönetimi, talep ve sipariş yönetimi, müşteri hizmetleri gibi süreçleri kapsar. Bunun yanı sıra SCM, küresel tedarikçilerin, çok uluslu üretim faaliyetlerini yönetimi gibi küresel ticaret faaliyetlerini verimli bir şekilde yönetmek için de kullanılır. 

Tedarik Zinciri Yönetimi Neden Önemlidir?

SCM sistemleri kullanan işletmeler, üretim döngüsündeki gereksiz israfı, maliyeti ve harcanan zamanı minimize eder. Tedarik zinciri verilerini analiz etmek, olası sorunları tespit etmeye yardımcı olur. Örneğin, ürün siparişinin fazla olduğu durumlarda ek tedarikçiler ile iş birliği yapmak, hizmet kalitesini belirli bir standartta tutmak ve buna göre planlar oluşturmayı sağlar. Tedarik zinciri yönetimi sayesinde, tedarik zinciri süreçleri en az kesinti ile hızlı ve sorunsuz bir şekilde devam eder.

Ayrıca, tedarik zincirinde verimlilik amacıyla geliştirilen analitik yazılım araçları vardır. Bu araçlar, geçek siparişler, satış tahminleri, teslimata göre gibi faktörleri ele alarak iş planlamasına yardımcı olur. Böylece, sipariş ve satın alma süreçleri daha verimli hale gelir ve işletmeler müşterilere daha iyi hizmet sunabilir.

Tedarik Zinciri Yönetimi Süreci Kapsamı

Bir üst yazıda bahsettiğimiz gibi etkili tedarik zinciri sürecinin kapsamı ürünün üretim aşamasından başlayarak, ürünün son tüketiciye kadar olan kısmına kadar ki süreci kapsamaktadır.

Bu süreçteki adımları şu şekilde sıralamamız gerekirse;

• Üretim fabrikası
• Toptancılar
• Dağıtıcılar
• Perakendeciler
• Son Tüketici

İlk adımda üretici firmanın fabrikasında ürün üretildikten sonra dağıtıcı kanallar ve toptancılara iletilir. Daha sonra da doğrudan tüketiciye satış yapan perakende firmaları da ürünü son tüketiciye iletir. Bu süre zarfında araya giren kanallar kadar maliyetlerde değişiklikler meydana gelmektedir.

Firma üretilen ürün için belli fiyat biçer ve daha sonrasında araya giren her kanal, kendi kâr marjını ekleyerek ürünün bir sonraki kanalda dağıtıma hazır hale getirir. Ek olarak nakliye ücretleri ve ürünün saklandığı depo masrafları da maliyetlere eklenir. Tüm bu süreçler göz önüne alındığında tedarik zincirinin çok iyi yönetilmesi ve planlaması gerekmektedir.

Üretici firmalar günümüz koşullarında, kendi e-ticaret sitelerini kurarak (B2C) Business to Customer kanallarından satışlarını gerçekleştirerek, arada geçen süredeki masrafları en aza indirerek doğrudan tüketicilere ulaşıp ürünlerini daha uygun fiyatlarla satışını gerçekleştirebiliyorlar. Bununla birlikte (B2B) Business to Business kanalları üzerinden ürünün satışını gerçekleştirebiliyorlar.

Bununla beraber B2C iş modelindeki e-ticaret firmaları da bu süreçteki kanalları aradan çıkarmak için doğrudan üretici firmalarla iletişimi sağlayarak, ürünlerini üreticiden alarak, aradaki toptancı kanallarına ekstra ücretler ödemeden doğru yoldan üretim fiyatına ürünleri alabiliyorlar. Bu sayede ürünler tüketicilere daha ucuz fiyatlarla satışı gerçekleştirilebiliyor.

Araya giren kanalların sayısının artış göstermesi nedeniyle tedarik zinciri yönetiminde ürünlerin kâr marjında da önemli bir şekilde düşüşler meydana gelebiliyor.

Özetlemek gerekirse kendi e-ticaret siteniz için tedarik zinciri yönetiminizi planlarken bu maliyetleri hesaplamakla birlikte kâr marjınızı yüksek tutacak çözümler üzerine geliştirmelere yönelmeniz önem arz etmektedir.

Tedarik Zinciri Yönetimindeki Trendler

ERP ve SCM Entegrasyonu

SCM sistemleri, müşteri ihtiyaçlarını karşılama ve iş süreçlerinin verimliliğini artırma konusunda oldukça güçlü bir araçtır. Ancak, finans, tedarik, üretim, İK gibi farklı departmanlardan gelen veriler için tek bir merkezi platform oluşturan ERP ile entegre oluğunda çok daha güçlü bir araç haline gelir. Kısacası, SCM ve ERP entegrasyonu, iki farklı sistemin entegre edilmesiyle sistemlerin tam potansiyelinden yararlanmaya yardımcı olur.

ERP ve SCM entegrasyonu, tedarik zinciri yöneticisinin üretim çizelgeleri, sipariş durumları, stok düzeyleri ile ilgili önemli verilere daha kolay ulaşmasını sağlar. Aynı zamanda, sistemler arasında otomatik veri senkronizasyonu sağlayarak işletmelerin gerçek zamanlı verilere erişmesini sağlar. Böylece, tedarik zinciri yönetimini daha verimli hale getirirsiniz ve karar alma süreçlerinizi iyileştirirsiniz.

 SCM ve Bulut Teknolojisi

Bulut teknolojisi, işletmelere esneklik ve ölçeklenebilirlik özellikleri sunarak işletmelerin tedarik zincirlerini bulut sistemlere taşımasını sağladı. Buluta geçiş yapan işletmeler, pazardaki değişiklikler karşısında çevik ve duyarlı kalırlar. Ölçeklenebilirlik sayesinde, değişen iş ihtiyaçlarına hızla uyum sağlar. Aynı zamanda bulutun kurtarma özellikleri, işletmeleri beklenmedik durumlara karşı korur ve önemli verilerin korunmasını sağlar.

SCM ve Endüstri 4.0

Endüstri 4.0’ın yükselişi ve yapay zekanın dönüştürücü etkisi, tedarik zinciri yönetimini yeniden yarattı. SCM ve Endüstri 4.0 entegrasyonu, AI, IoT ve otomasyon gibi Endüstri 4.0 teknolojilerini entegre eder ve tedarik zinciri süreçlerini daha verimli hale getirir.

Tedarik Zinciri Yönetiminin Faydaları

Tedarik Zincirinin avantajlarına değinmek gerekirse;

• Kurduğunuz sistemle beraber, süreçlerinizde verimlilik artışı olur.
• Ürünlerin satış oranları ve stok takiplerine göre, yeni stok siparişlerinizi vermek için en verimli süreyi elde edersiniz.
• Müşteri talebini doğru tahmin edersiniz ve en iyi şekilde tüketici taleplerini karşılarsınız. Böylece, müşterilere kaliteli hizmet sunarsınız.
• Tedarik zinciri görünürlüğünü artırarak tahmin yeteneği kazanırsınız ve risk yönetimini verimli bir şekilde gerçekleştirirsiniz.
• Tedarik zincirini daha verimli bir şekilde yönetirsiniz ve süreç kalitesini iyileştirirsiniz.
• Lojistik süreçlerinin verimliliğini artırırsınız.
• Tedarik çevrim süresini büyük ölçüde kısaltırsınız.
• Pazardaki değişikliklere hızlı bir şekilde cevap verebilirsiniz.
• Ek olarak tedarik sürecini en uygun şekilde analiz ederek maliyetlerinizi düşürmekle beraber anlık olarak deponuzdan çıkacak ürün tanesini artırarak, ürün kapasitenizi daha da büyütebilirsiniz.

SAP EWM Danışmanlığı

SAP TM Danışmanlığı