Bulut Bilişim Nedir?

Son zamanlarda yaşanan teknolojik yenilikler iş hayatında devrim yarattı. Bu yeniliklerden bir tanesi de ‘’Bulut Bilişim (Cloud Computing)’’ kavramıdır. Bulut tabanlı hizmetlerin, her geçen gün popülerlik kazanıp kullanımı artsa da hala ne olduğunu bilmeyen kişiler de bulunmaktadır. İnsanlara çok fazla kolaylık ve fayda sağlayan bulut bilişim uygulamaların ne olduğuna, ne işe yaradığına bir göz atalım.

Bulut Bilişim Nedir? Ne İşe Yarar?

Bulut bilişim, bilgi işlem hizmetlerinin (uygulamalar, yazılım, depolama ve diğer kaynaklar) uzak sunuculardan oluşan bir ağ aracılığıyla internet üzerinden sunulması işlemine verilen addır. Bu sistem sayesinde uygulamalara ve verilere her yerden ve her zaman ulaşım imkanı bulunur. Yüksek maliyetler yaratan BT altyapısı yerine kiralama alternatifi olarak yaygınlaşmıştır. Bulut terimi, kuruluşların ölçeklenebilir, uygun maliyetli ve güvenilir bir şekilde çalışmasını sağladığı için internet dünyası için bir metafor olarak gösterilir.

Bulut bilişim, gelişmiş ölçeklenebilirlik, artan verimlilik ve maliyet tasarrufu gibi çeşitli avantajlar sunar. Bulut bilişim sayesinde kuruluşlar değişen taleplere hızla uyum sağlayabilir, kaynaklarını yukarı veya aşağı ölçeklendirebilir ve yalnızca kullandıkları kaynaklar için ödeme yapabilirler. Bulut bilişim ayrıca kuruluşların verileri güvenli, güvenilir ve uygun maliyetli bir şekilde depolamasına ve bunlara erişmesine olanak tanır. Şirketler bulut bilişimden yararlanarak temel iş faaliyetlerine odaklanabilir ve verilerinin ve uygulamalarının her zaman kullanılabilir olmasını sağlayabilir.

Bulut Bilişim Türleri Nelerdir?

Bulut bilişim dağıtım türleri, özel, genel ve hibrit olmak üzere üç türe ayrılır. Her bir bulut bilişim türü, müşteriler için farklı bir güvenlik düzeyi sunar.

Genel Bulut (Public Cloud)

Genel bulut, üçüncü taraf bulut hizmet sağlayıcıları tarafından sunulur ve bu kişiler tarafından işletilir. Bulut depolama, sunucu, donanım, yazılım gibi bilgi işlem kaynakları, internet üzerinden bulut sağlayıcının şirket içi ortamındadır. Genel bulut hizmetlerini kullanan işletmelerin, kendi BT ortamını güncellemesine gerek kalmaz. Ayrıca, işletmeler ihtiyacı olduğunda daha fazla bilişim gücü talep edebilir. Microsoft Azure, bir genel bulut örneğidir.

Özel Bulut (Private Cloud)

Özel bulutta, bulut bilişim kaynakları tek bir işletme tarafından kullanılır. Kullanım, işletmenin kendi veri merkezinde veya üçüncü taraf bir hizmet sağlayıcının veri merkezinde olabilir.

Hibrit Bulut (Hybrid Cloud)

Hibrit bulutlar, genel ve özel bulutun birleşiminden oluşur. Hibrit bulut, uygulama ve verileri genel ve özel bulutlar arasında taşıyarak işletmelere daha fazla esneklik ve dağıtım seçenekleri sunar. Hibrit bulut kullanıcıları, daha fazla güvenlik ve kontrol için verileri kendi sunucularında barındırır. İkincil uygulama yazılımlarını ise bulut sağlayıcının sisteminde barındırır.

Çoklu Bulut (Community Cloud)

Çoklu bulut bilişimi ve depolama cihazlarını tek bir mimaride barındırır. Hibrit bulutla arasındaki en temel fark budur.

Bulut Bilişim (Cloud Computing) Özellikleri

Hizmet odaklı olan bulut bilişim, aynı zamanda donanımı ve yazılımı sanallaştırmıştır. Kullanıcılara minimum yönetim çabası veya hizmet sağlayıcı etkileşimi ile bilgi işlem kaynaklarının paylaşılan havuzlarına erişmeleri imkanını sunar. Bunu, dahili ve harici bulutlardaki mevcut tüm kaynakları bir araya getirerek yapar. Otomasyon yoluyla hızla sağlanabilen geniş bir işlem gücü, depolama kapasitesi ve ağ bant genişliği setine erişim sağlar. Bulut bilişim 5 temel özelliğe dayanır.

İsteğe bağlı Self Servis: İstemci, sunucunun çalışma süresini ve ağ depolama alanını sürekli olarak izler. Kullanıcı, bilgi işlem yeteneklerini istediği gibi kontrol edebilir.

Genel Ağ Erişimi: Bulut kaynakları aynı anda farklı yerlerden bulunabilir. Veriler, tablet, bilgisayar ve akıllı telefonlar aracılığıyla internet kullanarak buluta aktarılabilir ve ulaşılabilir.

Çok Kiracılı Mimari ve Kaynak Havuzu: Bir bulut hizmeti sağlayıcısının kaynakları, birden çok müşteri arasında paylaşabilir. Çoklu kiracılık sayesinde kullanıcılar, bilgilerinin gizliliğini ve güvenliğini korurken aynı uygulamaları veya aynı fiziksel altyapıyı paylaşabilirler.

Hızlı Esneklik ve Ölçeklenebilirlik: Hızlı esneklik sayesinde tahsis edilen kaynaklar, ihtiyaç duyulan gerçek kaynak miktarıyla kısa sürede eşleştirilir. Ölçeklenebilirlik sayesinde ise müşteri taleplerindeki değişiklikleri karşılamak için BT kaynakları artırılır veya azaltılır.

Ölçülen Hizmet: Kullanıcıların hangi hizmetleri hangi amaçlarla kullanıldığını izlemesini sağlar. Kaynaklar optimum şekilde kullanılır ve faturalandırmanın izlenmesi sağlanır.

Bulut Bilişim Kullanım Alanları

Bulut bilişim, e-posta hizmetleri, veri kayıplarının önüne geçme, yazılım geliştirme, büyük veri analizleri, e-posta hizmetleri gibi birçok alanda kullanılır. Bu kullanım alanları arasında şunlar vardır:

• Mobil, web ve API olmak üzere yeni uygulamalar oluşturup dağıtmak ve ölçeklendirebilmek
• Uygulamaları test etme ve uygulama oluşturma
• Verileri depolama, yedekleme ve kurtarma
• Makine öğrenimi ve yapay zeka kullanma
• Verileri analiz etme
• Ses ve görüntü akışı sağlama
• Yedekleme
• Yazılım hizmeti sunma
• Zeka ekleme
• İsteğe bağlı olarak yazılım dağıtma

Bulut Bilişim Hizmet Modelleri

Bulut bilişim servisleri, bir bulut dağıtım modelinin farklı katmanlarını haritalandırmanın standart bir yoludur. Bu soyut bir modeldir ve her bulut sağlayıcısı bunu aynı şekilde kullanmaz. Her biri bulut bilişim yığınının farklı bir bölümünü temsil eden üç ana bulut bilişim modeli vardır. 

Hizmet Olarak Altyapı (IaaS)

IaaS, talep üzerine sağlayabileceğiniz sanallaştırılmış kaynakları ifade eder. Bu kaynaklarda bilgi işlem, depolama ve ağa ek olarak veri tabanları veya işletim sistemleri de bulunur. Bu hizmetler ile geleneksel uygulamalar arasındaki temel fark, sağlayıcı tarafından yönetilmeleridir, bu nedenle hemen kurulmaları ve kullanılmaları kolaydır.

Hizmet Olarak Platform (PaaS)

PaaS, bulutta uygulama geliştirmek ve dağıtmak için önceden yapılandırılmış ortamlar sağlar. Bu, geliştirme için gereken her şeyin zaten bu pakete dahil olduğu anlamına gelir. Böylece geliştiricilerin kendi başlarına bir şey yüklemelerine gerek kalmaz. Bu sayede projeye çalışmadan önce ortamlarını yapılandırmaları için zaman harcamalarına gerek kalmaz.

Hizmet Olarak Yazılım (SaaS)

SaaS, genellikle bir tarayıcı aracılığıyla internet üzerinden sunulur. SaaS uygulamaları, satıcı veya üçüncü taraf bir hizmet sağlayıcı tarafından bakımı yapılan sunucularda barındırılır. Yazılım müşterinin bilgisayarında bulunmaz ancak satıcının sunucusunda çalışır. 

Sunucusuz Bilişim

Sunucusuz bilişim, müşterilerin altta yatan herhangi bir altyapıyı yönetmesine veya sürdürmesine gerek kalmadan kod çalıştırmasına olanak tanıyan bir modeldir. Bu tür bulut bilişimde, müşterinin yalnızca kodu sağlaması gerekir ve geri kalanını bulut sağlayıcısı halleder.

Hizmet Olarak Entegrasyon Platformu (iPaaS)

iPaaS, farklı sistemleri, uygulamaları ve verileri entegre etmeyi sağlayan bulut tabanlı hizmet modellerinden biridir. API'leri kullanarak farklı uygulamalar arasında veri entegrasyonu sağlar ve veri akışını otomatikleştirir. 

iPaaS Çözümü

Bulut Bilişim Örnekleri

Bulut bilişim, maliyet etkinliği ve ölçeklenebilirliği nedeniyle her büyüklükteki işletme için giderek daha popüler hale gelmektedir. Bulut bilişim, işletmelerin bilgi işlem kaynaklarına talep üzerine erişmesine olanak tanıyarak donanım ve yazılım kurulumu ihtiyacını ortadan kaldırır. İşletmeler yalnızca kullandıkları hizmetler için ödeme yaptıklarından, bu durum sahip olma maliyetini düşürür. Ayrıca bulut bilişim, işletmelerin internet bağlantısı olan her yerden veri ve uygulamalara erişmesine olanak tanıyarak uzaktan çalışanlar ve küresel kuruluşlar için idealdir.

Bulut bilişimde, veriler güvenli veri merkezlerinde depolandığı ve yönetildiği için işletmelere yüksek düzeyde güvenlik ve güvenilirlik de sağlar. Son olarak, bulut bilişim işletmelerin bilgi işlem kaynaklarını kolay ve hızlı bir şekilde ölçeklendirmelerine olanak tanıyarak değişen iş ihtiyaçlarına uyum sağlamalarına olanak tanır. Bulut bilişim artık neredeyse hayatımızın her alanında farkında olmasak bile var. Belki de bazılarını hiç duymadığınız örneklerden bazıları şunlardır:

• Depolama Platformları: Facebook, Dropbox, Gmail
• Pazarlama Platformları: Hubspot, Adobe Marketing Cloud
• Eğitim Platformları: SlideRocket, Ratatype
• Sağlık Platformları: IBM Cloud, ClearDATA
• İletişim Platformları: Whatsapp, Skype

Bulut Bilişim Avantajları Nelerdir?

Bulut çözümleri geleceğin dalgası haline geldi ve birçok işletme bunu dikkate alıyor. Dünyanın dört bir yanındaki işletmeler, bulut altyapısına geçmenin kendilerine birçok avantaj sunduğunu ve yeni fırsatlar yarattığını fark etmekte gecikmedi. Bulut bilişim kalıcıdır ve bulutun sağladığı avantajlar zaman içinde artmaya devam edecektir. Bulut bilişimin bazı avantajları şunlardır:

Maliyet Tasarrufu

Bulut bilişim, kuruluşlara BT altyapılarını yönetmek için daha uygun maliyetli bir yol sunar. Kuruluşlar bulut bilişim kullanarak donanım ve yazılım satın alma, kurma ve bakımını yapma gibi ön maliyetlerden kaçınabilir. Ayrıca, bulut bilişim dahili BT personeline olan ihtiyacı azaltarak işgücü maliyetlerinden tasarruf sağlar.

Hız

Hizmetlerin birçoğu, isteğe bağlı olduğu için bilgi işlem kaynaklarına erişmek birkaç tıklamayla sağlanabilir.

Güvenlik

Bulut sağlayıcıları, kuruluşların verileri depolaması ve verilere erişmesi için güvenli bir ortam sağlar. Bunu çeşitli güvenlik ilkeleri, denetimler ve teknolojiler sunarak yapar. Böylece, işletmenin verileri, uygulamaları ve altyapısı potansiyel tehditlere karşı korunur. 

Güvenilirlik

Bulut teknolojisi, verileri bulut sağlayıcının ağındaki birden fazla  konumda yansıtma yeteneğine sahiptir. Bu sayede, veri yedekleme, kurtarma ve iş sürekliliğini sağlama kolaylaşır.

Mobilite

Kullanıcılar her yerden ve her zaman istedikleri verilere kolayca ulaşabilirler. Bu, üretkenliği artırır ve kuruluşların operasyonlarında daha çevik olmalarını sağlar.

Ölçeklenebilirlik

Bulut bilişim, kuruluşların daha fazla donanım veya yazılıma yatırım yapmak zorunda kalmadan bilişim kaynaklarını gerektiği gibi ölçeklendirmesine veya azaltmasına olanak tanır. Bu, kuruluşların talep veya kaynak gereksinimlerindeki ani değişikliklerle başa çıkmasını çok daha kolay hale getirir.

Esneklik

Bulut bilişim son derece esnektir ve bir kuruluşun özel ihtiyaçlarını karşılamak üzere özelleştirilebilir. Kuruluşlar ihtiyaç duydukları bulut hizmeti türünü ve istedikleri özellikleri seçebilirler.