İş Yerinizde 5S’yi Nasıl Uygularsınız?

Çalışanlar, günün neredeyse tamamını iş yerinde geçirmektedir. Bu nedenle, çalışanların daha verimli olmasını sağlamak için iş yerinin düzenli ve güvenli olmasını sağlamak gerekmektedir. 5S yaklaşımı, iş yerinde gereksiz malzemelerin kaldırılmasını, kullanılacak olanların belirlenmesini, arşivin düzenli olmasını, ekipmanın hızlı ve ulaşılabilir olmasını sağlayarak iş yerinde düzeni ve güvenliği sağlamaktadır. Bu blog gönderimizde daha verimli ve güvenli bir çalışma alanı yaratmak için 5S’in nasıl uygulanacağını ele alacağız.

5S Metodolojisi Nedir?

5S, iş yerinde kaliteli bir çalışma ortamı yaratmak amacıyla ortaya çıkan bir yönetim felsefesidir. Bu felsefe, iş yerinde gereksiz malzemeleri ortadan kaldırarak, malzeme ve ekipmanları düzene koyarak ve temizlik faaliyetleri yürüterek çalışma alanının güvenliğini sağlamakta ve çalışan verimliliğini artırmaktadır. 5S metodolojisi, sıralama, düzenleme, temizleme, standartlaştırma ve disiplin olmak üzere temelde beş ilkeden oluşmaktadır.

Bu ilkeler en kısa ve öz haliyle aşağıdaki gibidir:

Sıralama: Gereksiz olanları ortadan kaldırın.

Düzenleme: Gereksiz olanları ayırdıktan sonra kalanları düzenleyin.

Temizleme: Çalışma alanını temiz ve düzenli tutun.

Standartlaştırma: 5S uygulamaları için standartlar oluşturun

Disiplin: 5S standartlarını uygulamayı devam ettirin.

5S Nasıl Uygulanır?

5S, doğru anlaşılıp uygulandığında düzenli ve verimli bir çalışma alanı yaratan, beş adımdan oluşan bir metodolojidir. 5S ilkeleri ve nasıl uygulanacağına dair detaylar aşağıda sıralanmaktadır:

1. Sıralama (Seiri)

Metodolojinin ilk prensibi, gereksiz ve kullanılmayan malzemelerin çalışma alanından uzaklaştırılmasına odaklanan sıralamadır. Sıralama ile gereksiz dağınıklık ortadan kaldırılarak daha verimli bir çalışma alanı yaratılmaktadır.

Sıralama İlkesi Nasıl Uygulanır?

Bu adımı, çalışma alanında bulunan öğeleri üç kategoriye ayırarak uygulayabilirsiniz:

• Çalışma alanında ihtiyaç duyulan öğeler: Bu öğeler, çalışanların sürekli ve düzenli olarak kullandıkları ve söz konusu alanda mutlaka ihtiyaç duydukları eşya, malzeme veya ekipmanlardır.
• Başka bir çalışma alanında gerekli olan öğeler: Bu öğeler, söz konusu çalışma alanında değil, başka bir çalışma alanında kullanılan öğelerdir. Bu malzeme veya ekipmanların ilgili bölgeye teslim edilmesi gerekmektedir.
• İhtiyacınız olmayan öğeler: Bu öğeler ise uzun zamandır kullanmadığınız ve kullanmayacağınızdan emin olduğunuz eşyalar, malzemeler veya ekipmanlardır. Bu malzemeleri veya ekipmanları satabilir veya geri dönüşüme verebilirsiniz.

2. Düzenleme (Seiton)

Düzenleme, çalışanların çalışma alanında ihtiyaç duydukları malzeme ve ekipmanlara hızlı bir şekilde ulaşabilmelerini sağlama aşamasıdır. Bunun için her eşyanın kolayca bulunabilmesi ve yerine bırakılabilmesi için belirli bir yeri olması gerekmektedir.

Düzenleme İlkesi Nasıl Uygulanır?

Çalışanların, sık ve düzenli kullandıkları malzeme ve ekipmanları kolaylıkla ulaşabilecekleri bir yere yerleştirmeniz gerekmektedir. Bu sayede, çalışanlar ihtiyaç duydukları malzemelere ulaşırken aşırı ve gereksiz hareketten kaynaklanan atıklar da azaltılmış olmaktadır. Bu aşamada uygulayabileceğiniz bir diğer yöntem, kalan ekipman veya malzemeleri benzerliklerine göre gruplandırıp etiketlemektir. 

3. Temizleme (Seiso)

Temizleme aşaması, çalışma ortamının ve ekipmanın düzenli temizliğini ve bakımını içermektedir. Bu, üretimi kesintiye uğratabilecek sorunların ortaya çıkmadan önce tespit edilmesini sağlamaktadır. Örneğin, çalışma alanı temizse herhangi bir sızıntı veya beklenmeyen bir aşınma olduğunda bir sorun olduğunu fark etmek çok daha kolaydır. 

Temizleme İlkesi Nasıl Uygulanır?

Çalışma alanının ve ekipmanların temiz ve bakımlı kalmasını sağlamak için temizlik rutinleri oluşturmanız gerekmektedir. Bu rutinler sayesinde çalışma alanınızı güvenli ve verimli hale getirebilirsiniz.

4. Standartlaştırma (Seiketsu)

Standartlaştırma, ilk üç adımdaki uygulamaların sürekli hale getirilmesini sağlamak için standartlar oluşturulmasıdır. Bu aşamada, elde edilen başarıların devamı için belirlenen standartların düzenli olarak kontrol edilmesi ve iyileştirilmesi gerekmektedir.

Standartlaştırma İlkesi Nasıl Uygulanır?

5S uygulamalarınızı maddeler halinde yazarak standartlar oluşturmanız ve görevler için bir takvim oluşturmanız gerekmektedir. Daha sonra bu uygulamaların kontrol listeleri veya denetim yoluyla uygulanıp uygulanmadığını takip etmelisiniz.

5. Sürdürme / Disiplin (Shitsuke)

Disiplin, 5S’in ilk dört ilkesini bir araya getiren çalışmaları ifade etmektedir. 5S’in sürekli olarak uygulanmasını sağlayan ilkedir.

Sürdürme İlkesi Nasıl Uygulanır?

Rol, vardiya ve sıklığa göre organize edilmiş yapılandırılmış görevler olarak 5S uygulamalarını içeren bir program oluşturmanız gerekmektedir. Ayrıca bu prensibin uygulanmasında esneklik çok önemlidir. Atanan görevlerle ilgili geri bildirim sağlarken veya çalışanlardan geri bildirim alırken, görevleri daha verimli hale getirecek fırsatları belirleyebilirsiniz. İşlerinizi ve görevlerinizi standartlaştırmış olsanız bile gerektiğinde uyarlamaya açık olmaları gerektiğini unutmayın.

Dijital 5S Çözümü